Dlaczego mama jest taka ważna? (zwłaszcza w początkowym okresie życia)

Erich Fromm, twórca psychoanalizy humanistycznej, pisał, że mama w życiu dziecka jest pokarmem, miłością ciepłem i ziemią. Tak jak i on, również psychologowie od wielu lat podkreślają ogromną rolę matki w rozwoju dziecka, zwłaszcza na najwcześniejszym etapie dzieciństwa – od urodzenia do trzeciego roku życia.

Więź między mamą a jej dzieckiem to więź wyjątkowa – unikalne uczuciowa. Sama obserwuję to na własnym przykładzie i na przykładzie znanych mi młodych mam i ich pociech. Wedle tej myśli nie dziwię się wszystkim mamom, które na przekór pędzącemu na łeb i szyję nowoczesnemu światu, w trakcie ciąży i po urodzeniu dziecka postanawiają zwolnić. Poświęcić się niemal w pełni tej najpiękniejszej z więzi.

Rozwój emocjonalny małego dziecka z mamą u boku

Mniej więcej do szóstego tygodnia życia dziecko uczy się okazywać radość i zadowolenie. To jego naturalna reakcja na dotyk, pieszczotę, głos mamy. Około 3. i 4. miesiąca coraz częściej pojawia się złość i smutek, 8 miesiąc to strach i obawa przed obcymi, natomiast 15-sty miesiąc to pierwsze oznaki nieśmiałości i zawstydzenia.
Jak więc widać, do pierwszego roku życia – czyli w kluczowym okresie budowania emocjonalności dziecka, jego pierwszych reakcji na świat – najważniejsze jest zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa. Mamy robią to bezbłędnie – poprzez bezinteresowną miłość i czułość. Poprzez ciągłą opiekę, dotyk, karmienie, dyskretny nadzór.
Od samego początku reakcje dzieci są ukierunkowane właśnie na mamę. Maluchy zupełnie instynktownie wyodrębniają ją z całego świata. Najlepiej ja rozpoznają, najlepiej widzą. To mama jest ich całym światem. Brak jej obecności burzy ten porządek, wprowadza poczucie zagrożenia. Nie bez powodu często skutkuje to objawami choroby sierocej.

Okres niemowlęcy ma ogromne znaczenie dla rozwoju człowieka, a rola matki jest w tym okresie nieoceniona. Zdolność do czułości i troski oraz poczucie pewności i bezpieczeństwa rozwijają się w dzieciach właśnie w tym momencie i zostają z nimi na całe życie. Dzięki mamom.

Czas płynie bardzo szybko. Okres poniemowlęcy, czyli od 1-3 roku życia, jest już nieco inny. To czas budowania zasad. Wtedy uczymy, wprowadzamy reguły. Ale rola czułości macierzyńskiej jest wtedy równie istotna jak w pierwszych miesiącach życia.
U dziecka pojawia się wówczas upór i negacja, ale też rozbudza się w nim dzika ciekawość świata. Instynktowna łagodność mam, ich cierpliwość i czułość, stanowią nieodzowne, emocjonalne wsparcie w tym szalenie intensywnym okresie rozwoju. Mama nie tylko uczy i upomina, zakazuje i wprowadza swoisty „kodeks” zachowania, ale – w oparciu o wcześniej rozwiniętą, wyjątkowo silną więź –chroni przed przykrościami i zagrożeniami, darzy pieszczotą. Jest najlepszą opiekunką, przyjaciółką, partnerką w odkrywaniu świata.

Kształt więzi z mamą ma silny wpływ na późniejsze zachowanie dziecka – stosunek do innych osób, życzliwość dla nich i zdolność do empatii.

Świat poza mamą?

Świat dziecka to nie tylko mama, ale rodzice. Tata i mama. W dalszej kolejności – dziadkowie, dalsza rodzina, znajomi rodziny. Dziecko jest jak mała planeta, wokół której orbitują bliskie mu osoby. Rola każdego jest nieodzowna, jednak każda z nich opiera się na nieco innych zasadach. Więź z mamą, wyjątkowo złożona i czuła, wydaje się zasadnicza. W żaden sposób nie powinna być jednak zaborcza.

Co więcej – dobra mama to nie tylko taka mama, która ciągle czuwa, siedzi w domu, nie ma zajęć poza doglądaniem swojego dziecka. Dobra mama to mama szczęśliwa i spełniona. Szczęście mamy zawsze bowiem przenosi się na dziecko. Tak samo jak zmęczenie i zniechęcenie – a to niebezpieczne, negatywne emocje. Podział ról w wychowaniu malucha jest więc kluczową sprawą. Bo choć mama dla dziecka to cały świat, nie można zapomnieć o tym drugim świecie, poza nią. Ten drugi świat już wkrótce dla Twojego dziecka stanie otworem. Nie zapominaj o tym.